Пра раскошны, па еўрапейскіх мерках, беларускі дэкрэтны адпачынак карэспандэнтка праграмы «Галоўны эфір» на «Беларусь 1» Аліна Лапо распавяла 1 снежня 2024 года.
«Тое, што для беларусаў у сацыяльным плане сёння здаецца штодзённым, для многіх падасца раскошай. <...> У Еўропе дэкрэтны адпачынак звычайна не больш за год. Напрыклад, Францыя — усяго толькі 4 месяцы. Дапамога парадку 390 еўра штомесяц, але ўлічваючы дарагі кошт французскага жыцця, сума адносна невялікая. Дарэчы, столькі ж дэкрэт доўжыцца ў Іспаніі, 26 тыдняў у Вялікай Брытаніі і ўсяго 6 — у Нямеччыне», — пералічыла Лапо.
У Беларусі пад дэкрэтным адпачынкам разумеюць водпуск па цяжарнасці і родах плюс водпуск па доглядзе за дзіцём да трох гадоў. Гэта значыць, у суме — каля 39 месяцаў, а не 36, таму што жанчыны сыходзяць у дэкрэт з трыццатага тыдня цяжарнасці.
Калі Лапо распавядала пра дэкрэт у еўрапейскіх краінах, на экране паказвалі працягласць адпачынку, аналагічнага толькі першай з дзвюх частак беларускага — перыяду для падрыхтоўкі да родаў і аднаўлення пасля іх. У Беларусі ён доўжыцца ў сярэднім крыху больш за чатыры месяцы і роўны сярэдняму еўрапейскаму. Выключэнне — Балгарыя, дзе самы доўгі адпачынак па цяжарнасці і родах 13,5 месяца.
Пасля гэтага ў еўрапейскіх краінах таксама ёсць магчымасць атрымаць адпачынак па доглядзе за дзіцём. Яго яшчэ называюць бацькоўскім. І яго вядоўца ў большасці краін не ўлічыла.
Сумарны дэкрэтны адпачынак, як у Беларусі — 39 месяцаў, дзейнічае, напрыклад, у Літве, Нямеччыне, Славакіі і Малдове. Крыху менш — у Балгарыі, Румыніі, Латвіі, Швецыі і Даніі.
Аднак не ва ўсіх краінах аплачваюць доўгія адпачынкі па доглядзе за дзіцем. У сярэднім у Еўропе плацяць за 66 тыдняў адпачынку — прыкладна год і тры месяцы. Чым даўжэй адпачынак, тым менш дапамога. Большасць краін прадастаўляюць выплаты, якія складаюць ад траціны да двух трацін папярэдняга заробку мамы. У Беларусі адна з самых невялікіх дапамог на дзіця ў Еўропе — каля €210 у месяц.
Згадала вядоўца і бонус, які выдаюць у Фінляндыі з нагоды нараджэння дзіцяці, — пакет прадметаў па доглядзе за нованароджаным. Пры гэтым яна не паведаміла, што гэта не адзіная дапамога, а дадатак да ўсяго астатняга, замест якога можна выбраць эквівалентную суму ў €170.