Навіны з Чалым

31 студзеня

Хто замяняе Лукашэнку Колю і што можна сказаць па выніках мінулага фарсу

Спраўджаныя прадказанні і споведзь пасля выбараў — разбор апошніх навін Беларусі з Сяргеем Чалым.

У Беларусі 26 студзеня 2025 года прайшлі выбары прэзідэнта, пасля галасавання на якіх Аляксандр Лукашэнка правёў 4-гадзінную прэс-канферэнцыю. Незалежны эканамічны эксперт Сяргей Чалы пракаментаваў галоўныя навіны апошніх дзён у праграме «Навіны з Чалым». Публікуем некаторыя цытаты.
Змест
00:00 Вынік 86,82%
02:00 Хацеў сысці, але не сышоў
03:40 Размова з Зяленскім
05:40 «20-ы год - гэта прышчэпка»
06:50 Што будзе далей?

Пра прадказанні, якія спраўдзіліся 

«Па выніках электаральных мерапрыемстваў Аляксандру Лукашэнку прыпісалі 86,82% "галасоў", што з дакладнасцю да коскі супадае з вынікам, прадказаным мной яшчэ ў сярэдзіне лістапада мінулага года. <...> Ну і іншае прадказанне, пра тое, што другое месца аддадуць камуністу [Сяргею] Сыранкову, зробленае на падставе аналізу праграм кандыдатаў-спойлераў, яшчэ да таго, як Лукашэнка асабіста пахваліў яго, таксама пацвердзілася.

Тлумачэнне, чаму другое месца не дасталася сталаму спарынг-партнёру Лукашэнкі [дэпутату Алегу] Гайдукевічу, у дадзеным выпадку не матэматычнае, а эканамічнае. Калі прапанова такіх паслуг перавышае попыт, цана непазбежна падае да непрыстойнасці.

І гэта, мабыць, усё, што можна сказаць па выніках мінулага фарсу. Увогуле, не дзіўна, што пасля таго, як Цэнтрвыбаркам максімальна дакладна выканаў жаданне Лукашэнкі, апошні знаходзіўся ва ўзбуджаным эмацыйным стане, які можна было ў яго назіраць кожны раз пасля таго, як ён пераконваў сябе ва ўсенароднай любові да сябе».

Споведзь пасля галасавання

«На прэс-канферэнцыі для журналістаў, сабранай адразу пасля яго (Аляксандра Лукашэнкі — рэд.) галасавання, ён прызнаўся, што не хацеў удзельнічаць у выбарах: "Некалькі месяцаў таму, на апошнім Савеце бяспекі сярод людзей, якія вырашалі, я пра гэта сказаў: "Хлопцы, ну колькі можна, 30 гадоў, ну чыста вонкава непрыстойна, я сябе не ў сваёй талерцы адчуваю"". <...>

Вось проста веру, што так і было. Што гэта не звычайнае яго какецтва. Галоўнае, што гэта цалкам супадае з маімі папярэднімі развагамі пра тое, што ён не хацеў. Але Качанава прымусіла. Яна, кажа [Аляксандр Лукашэнка], першая паднялася: "Я яе такой ніколі не бачыў: "Як так, вы што, кідаеце ўсё?! Вы сыходзіце?! Мы не гатовыя сёння бачыць іншага кандыдата"”.

І зноў веру. Бо Качанава больш за ўсіх з блізкага кола губляла ў сцэнары транзіту ўлады. Не кажучы ўжо пра тое, што стогны "на каго ты нас кідаеш" — гэта самыя рацыянальныя і бяспечныя паводзіны для паплечнікаў любога тырана, які загаварыў пра тое, што ён стаміўся і сыходзіць.

Псіхалагічнай дакладнасці дадае, што ў сувязі з гэтым Лукашэнка прымераў на сябе лёс Брэжнева: "Я калісьці глядзеў фільмы пра Брэжнева. Ён хацеў сысці. Але не сышоў. Вось чаму — яго асяроддзе трымала. "Якая бздура", — раней я, як маладзейшы быў, так думаў. А калі сам у гэта трапіў цяпер, я разумею, што гэта не ад цябе залежыць".

І зноў усё праўда. Лукашэнка брэжневее на вачах. І, як Брэжнеў, добра разумее, што ўсе гэтыя людзі, якія ўгаворваюць яго застацца, робяць гэта не ад вялікай любові да яго. Ды і наогул не ад любові. Якая там любоў?»

Каханне не за грошы і падачкі

«Падчас гэтай жа прэсавай канферэнцыі Лукашэнка распавёў кранальную гісторыю з'яўлення шпіца Умкі: "Падарылі яго не мне, але ён прывязаўся да мяне. Таму я яго вельмі люблю. Гэта як дзіця. <...> Галоўны канкурэнт у яго — Коля, вядома. Я не думаў, што можна так ставіцца да жывёлы, да малога — адданы, надзейны. Людзі, напэўна, не могуць быць такімі адданымі, як сабакі". 

І зноў, веру. У момант з'яўлення шпіца з Лукашэнкам, я выказаў версію,<...> [што ён] мае патрэбу ў некім, хто любіць яго безумоўна, а не за ўладу, грошы ці падачкі. А Коля якраз выйшаў з узросту безумоўнай любові да бацькоў. Так што так, шпіц — гэта эрзац-Коля».

Прышчэпка ад смяротнай хваробы

«Паўтарае на прэс-канферэнцыі Лукашэнка тэзу, якая ўпершыню прагучала на "Марафоне адзінства": "Кажуць, што 26 студзеня — дзень, ад якога залежыць наша жыццё. <...> Не, сваё жыццё мы вызначылі даўно". І тут зноў той выпадак, калі хочацца сказаць: "Праўда!" Сапраўды, пасля 2020 года 26 студзеня 2025-га нічога не мяняе. Але як гэтую думку працягвае сам Лукашэнка: "20-ы год — гэта была важная прышчэпка для нашага арганізма. Мы гэтую прышчэпку атрымалі. Мы зрабілі працу над памылкамі і больш такога не дапусцім".

Ён кажа, што ў 20-м годзе арганізм перанёс у лёгкай форме смяротную хваробу і вылечыўся. І ўсё б нічога, калі б яго ўласныя паводзіны не казала пра адваротнае. Я ж, кажа, не магу сысці з кляймом, апраўдваецца Лукашэнка за 2025-ы. Не змог сысці з кляймом лузера, які прайграў хатняй гаспадыні, так застаўся з падвойным кляймом — лузера, які і прайграў хатняй гаспадыні ў 2020-м, і не можа пра гэта забыцца. <...> 

У імправізацыйных развагах Лукашэнкі падчас шматгадзіннай прэс-канферэнцыі можна пачуць рэха спрэчак унутры яго апарата — паміж партыяй закручвання гаек і партыяй грамадзянскага прымірэння і збліжэння з Захадам. Сам Лукашэнка прызнаў, што "некаторыя перагібы дапускаліся з боку тых, хто разбіраўся з наступствамі беспарадкаў 2020 года". <...> Відавочна, ён агучвае не свае думкі. Таму што да гэтага яго галоўным пасылам было: нікому спуску не дамо. І ўсё б нічога, калі б не наступнае: "Трэба даць чалавеку шанец. Я не кажу дараваць. <...> Яны ўсе ў нас на кантролі. Трэба ўмець дараваць, але тым, каму можна дараваць".

Пра што кажа Лукашэнка? Нават у тых, каму далі шанец, вярнулі ў грамадства, <...> нармальнага жыцця ўжо не будзе. Вы ўсе пад кантролем».